در سال‌های اخیر، بسیاری از ما عادت کرده‌ایم وقتی در رستوران غذامون رو کامل نمی‌خوریم، باقی‌مانده‌ها رو توی ظرفی به اسم «ظرف غذای اضافه» یا اصطلاحاً دُگی بگ (Doggie Bag) با خودمون ببریم. اما حالا یک اتفاق عجیب افتاده: خیلی‌ها دیگه این کار رو نمی‌کنن!
کاهش استفاده از ظرف غذای اضافه؛ فقط یه ترند نیست!
کارشناسان صنعت غذا معتقدند که این موضوع دیگه یه تغییر سلیقه ساده نیست، بلکه ریشه در چند روند مهم داره. از تغییر فرهنگ غذا خوردن گرفته تا سبک زندگی دیجیتالی، همه در این تغییر نقش دارن.
به گفته دکتر «دارین دتوایلر»، استاد دانشگاه نورث‌ایسترن آمریکا، چند عامل اصلی پشت این تغییر هستند:
- تغییر نگرش اجتماعی نسبت به باقی‌مانده غذا
- رشد فرهنگ سفارش آنلاین و ارسال فوری غذا
- خستگی از حجم زیاد غذاها
- طراحی منوهایی که بیشتر تجربه‌محور هستند تا سیرکننده
او می‌گه: «خیلی وقت‌ها مشتری احساس سیری، بی‌میلی یا حتی بی‌انگیزگی برای خوردن باقی‌مانده غذا پیدا می‌کنه؛ مخصوصاً وقتی اون غذا خوب گرم نمی‌شه یا طعم اولیه رو نداره. اینجاست که اتلاف غذا، نه از سر نیاز، بلکه از سر وفور بیش از حده.»
آمار نگران‌کننده: میلیون‌ها تن غذای مصرف‌نشده در سال
طبق گزارش ReFED (نهاد آمریکایی فعال در زمینه کاهش هدررفت غذا)، در سال ۲۰۲۳ هر آمریکایی به‌طور میانگین ۵۳ پوند غذا در رستوران‌ها روی میز جا گذاشت؛ معادل ۳۲۹ دلار در سال!
اما چرا؟ چرا مردم حاضر نیستن غذای باقی‌مانده‌شون رو ببرن؟
نسل جدید، تجربه رو به غذا ترجیح می‌ده
یکی از دلایل اصلی این موضوع، سبک فکر کردن نسل‌های جدید مثل زِد و حتی جوانان دهه ۸۰ و ۹۰ است. اون‌ها دیگه مثل پدر و مادرهاشون اعتقادی به «باید غذاتو تا ته بخوری» ندارن.
به گفته «رایلی نیومن»، استراتژیست برند:
«برای نسل جدید، غذا خوردن فقط رفع گرسنگی نیست. اون‌ها دارن برای یه تجربه پول می‌دن. وقتی از همون چند لقمه لذت بردن، دیگه نیازی به تموم کردن غذا حس نمی‌کنن.»
مخصوصاً وقتی قراره با کسی قرار عاشقانه بذارن، حتی فکر بردن غذای باقی‌مانده هم برای خیلی‌ها خجالت‌آوره!
ظرف غذا؟ نه! لطفاً خودتون بریزین!
از دلایل عجیب دیگه، روش جدید رستوران‌ها برای دادن ظرف غذاست. حالا توی خیلی از رستوران‌ها، وقتی می‌خوای غذات رو ببری، خودت باید بلند شی، غذا رو از توی بشقاب بریزی توی ظرف یک‌بار مصرف!
«ایزی خراش»، متخصص خدمات مهمان‌داری، می‌گه:
«اینکه مهمون خودش باید غذای باقی‌مانده‌اش رو توی ظرف بریزه، احساس بدی بهش می‌ده. ممکنه لباسش کثیف بشه یا غذا روی زمین بریزه. ما توی رستوران‌هامون به گارسون‌ها آموزش دادیم خودشون این کار رو انجام بدن. همیشه هم جواب می‌ده!»
فشار اجتماعی؛ شاید باور نکنید ولی وجود داره
تو خیلی از رستوران‌های شیک یا وقتی با یه گروه سر میز نشستی، درخواست ظرف غذا ممکنه نشونه صرفه‌جویی بیش از حد یا خساست تلقی بشه. مخصوصاً در جامعه‌ای که «ولخرجی نمایشی» گاهی جایگاه اجتماعی ایجاد می‌کنه.
دتوایلر می‌گه:
«در چنین فضاهایی، درخواست ظرف غذا می‌تونه نوعی سیگنال اجتماعی منفی باشه؛ مثل اینکه طرف داره صرفه‌جویی می‌کنه یا وضع مالی خوبی نداره.»
اما این وسط، یه تناقض بزرگ وجود داره
از یه طرف، دنیا داره درباره پایداری (Sustainability) و کاهش هدررفت منابع حرف می‌زنه. از طرف دیگه، باقی‌مانده غذا توی رستوران‌ها بی‌رویه داره دور ریخته می‌شه. این نشون می‌ده که بین شعارهای زیست‌محیطی و رفتارهای واقعی فاصله زیادی وجود داره.
جمع‌بندی: تجربه مهم‌تر شده، نه حجم غذا
امروز غذا خوردن در رستوران فقط یه نیاز جسمی نیست؛ تبدیل شده به یه تجربه اجتماعی، فرهنگی و حتی هویتی.
و در این تجربه، برای خیلی‌ها، تموم کردن غذا یا بردنش به خونه دیگه جزو اولویت‌ها نیست.
پیشنهاد صنایع غذایی علائدین: اگر در حوزه رستوران‌داری، کترینگ یا تولید غذا فعالیت می‌کنید، این تغییر رفتار مشتری رو جدی بگیرید:
- سایز وعده‌ها رو بهینه کنید
- به‌جای حجم، روی کیفیت تمرکز کنید
- بسته‌بندی‌های قابل احترام و شیک برای غذای اضافه داشته باشید
- تجربه مشتری رو در اولویت بذارید، نه صرفاً حجم غذا
صنایع غذایی علائدین، همراه شما در درک بهتر رفتار مصرف‌کننده ایرانی و جهانی!